CFO คืออะไร? และทำไมองค์กรต้องให้ความสำคัญ?

 

1. คาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร (CFO) คืออะไร?

CFO คืออะไร? คาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร คือปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยออกมาจากกิจกรรมขององค์กรทั้งหมดในช่วงระยะเวลาหนึ่ง โดยคำนวณออกมาในหน่วย คาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (CO₂e) เพื่อติดตาม วิเคราะห์ และกำหนดแนวทางลดการปล่อยคาร์บอนขององค์กร

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (TGO) เป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบด้านมาตรฐาน CFO ในประเทศไทย ซึ่งสอดคล้องกับมาตรฐานสากล เช่น ISO 14064-1 และ GHG Protocol เพื่อให้มีแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนและสามารถเปรียบเทียบได้ในระดับสากล

---

2. ประเภทของการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Scopes of GHG Emissions)

การคำนวณ CFO แบ่งการปล่อยก๊าซเรือนกระจกออกเป็น 3 ขอบเขตหลัก ได้แก่:

Scope 1: การปล่อยและดูดกลับก๊าซเรือนกระจกทางตรงขององค์กร (Direct Emissions)

✅ ก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยโดยตรงจากกิจกรรมขององค์กร เช่น:

• การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิลในโรงงานหรือยานพาหนะขององค์กร
• การรั่วไหลของสารทำความเย็น
• การปล่อยก๊าซมีเทนจากระบบบำบัดน้ำเสีย

Scope 2: การปล่อยก๊าซเรือนกระจกทางอ้อมจากการใช้พลังงาน (Indirect Emissions from Purchased Energy)

✅ ก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากการผลิตพลังงานที่องค์กรซื้อมาใช้ เช่น:

• ไฟฟ้าที่ใช้ภายในองค์กร
• ไอน้ำ หรือพลังงานความร้อนที่ซื้อจากแหล่งภายนอก

Scope 3: การปล่อยก๊าซเรือนกระจกทางอ้อมอื่น ๆ (Other Indirect Emissions)

✅ ก๊าซเรือนกระจกที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมภายนอกที่เกี่ยวข้องกับองค์กร เช่น:

• การขนส่งสินค้าและการเดินทางของพนักงาน
• การใช้ผลิตภัณฑ์ขององค์กรโดยลูกค้า
• การจัดการของเสีย
• การให้เช่าพื้นที่ขององค์กร

---

3. วิธีการคำนวณ CFO 

3.1 กำหนดขอบเขตขององค์กร

• Operational Control: คำนวณเฉพาะการปล่อยที่องค์กรมีอำนาจควบคุมโดยตรง
• Equity Share: คำนวณการปล่อยก๊าซตามสัดส่วนการถือหุ้นขององค์กรในกิจการนั้น ๆ
• Financial Control: คำนวณตามกิจกรรมที่องค์กรมีการควบคุมด้านงบประมาณและการลงทุน

3.2 กำหนดขอบเขตของการดำเนินงาน

• Scope 1 & 2
• Scope 1, 2 & 3

3.3 วิเคราะห์แหล่งปล่อยและดูดกลับก๊าซเรือนกระจก

• แหล่งปล่อยก๊าซเรือนกระจก เช่น น้ำมันดีเซลในเครื่องตัดหญ้า ก๊าซมีเทนจากระบบบำบัดน้ำเสีย

3.4 เก็บข้อมูลกิจกรรมการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

• แต่งตั้งผู้รับผิดชอบข้อมูล

3.5 คำนวณปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในแต่ละ Scope

• ใช้สูตร CFO = ∑ (Activity Data × Emission Factor)

3.6 ทำรายงานการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร

• Excel File
• Word File
• Power point File

3.7 ทวนสอบกับหน่วยงานทวนสอบ  (Verifier)

• ทวนสอบกับหน่วยงานภายนอกซึ่งขึ้นทะเบียนกับทางองค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (TGO) สามารถตรวจสอบรายชื่อหน่วยงานทวนสอบที่ขึ้นทะเบียนแล้วได้บนเว็บไซต์ของ TGO

---

4. ผลกระทบของ CFO ต่อองค์กรในประเทศไทย

📢 ธุรกิจที่ได้รับผลกระทบโดยตรง ได้แก่:

• 🏭 ภาคอุตสาหกรรมการผลิต – ต้องปรับเปลี่ยนกระบวนการเพื่อลดการปล่อยคาร์บอนในทุก Scope เตรียมตัวรับมือกับความเสี่ยงด้านกฎหมายในอนาคต
• 🚚 ภาคขนส่งและโลจิสติกส์ – ต้องใช้พลังงานสะอาด เช่น รถยนต์ไฟฟ้า (EV) หรือลดการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล
• 🏢 ภาคอสังหาริมทรัพย์และก่อสร้าง – ควรใช้วัสดุที่มี CFP ต่ำ และปรับปรุงการใช้พลังงานในอาคารเพื่อสนับสนุน Green Building
• 🌾 ภาคเกษตรและอาหาร – ต้องปรับวิธีการเพาะปลูกและการจัดการของเสียเพื่อลดคาร์บอนฟุตพริ้นท์

---

5. สรุป: ทำไมองค์กรต้องเร่งคำนวณ CFO?

📌 CFO ช่วยให้องค์กรสามารถกำหนดเป้าหมายการลดคาร์บอนและดำเนินการได้อย่างเป็นระบบ

📌 การลดการปล่อยคาร์บอนสามารถช่วยลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพทางธุรกิจ

📌 ธุรกิจที่มี CFO และแผนลดคาร์บอนจะสามารถแข่งขันในตลาดโลก และเตรียมรับมือกฎระเบียบด้านคาร์บอน

💚 องค์กรที่ดำเนินการคำนวณ CFO และมีมาตรการลดการปล่อยคาร์บอน จะเป็นผู้นำในเศรษฐกิจคาร์บอนต่ำ และมีความได้เปรียบทางธุรกิจในอนาคต! 🚀♻️